Medycyna Faktów

Eradykacja Helicobacter pylori – co wynika z nowych wytycznych Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii

2024-03-18T10:48:29+01:00

Infekcja Helicobacter pylori stanowi ogólnoświatowy problem w związku ze znaczącą chorobowością oraz śmiertelnością wtórnie do choroby wrzodowej oraz nowotworów żołądka. W 2023 r. Grupa Robocza Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii opublikowała rekomendacje dotyczące diagnostyki i leczenia Helicobacter pylori. Dokument ten uaktualnia dotychczasowe rekomendacje z 2014 r.

Rekomendacje skupiają się na praktycznych aspektach zakażenia H. pylori, określają wskazania do diagnostyki oraz leczenia, omawiają rekomendowane algorytmy leczenia.

Charakterystyka i zastosowanie kliniczne dydrogesteronu – Stanowisko Grupy Ekspertów

2024-03-13T15:56:27+01:00

Dydrogesteron został wprowadzony na rynek w 1961 r. i obecnie jest dostępny w ponad 100 krajach na całym świecie. Charakteryzuje się on dobrą biodostępnością i stabilnością metaboliczną, a także brakiem właściwości estrogenowych, androgenowych oraz mineralokortykoidowych i dobrym profilem bezpieczeństwa, dzięki czemu w wielu przypadkach klinicznych stanowi dobrą alternatywę dla innych progestagenów. Znajduje on zastosowanie w licznych wskazaniach ginekologiczno-położniczych, w tym w zaburzeniach wpływających na miesiączkę i ciążę, oraz w hormonalnej terapii menopauzalnej.

W niniejszym dokumencie przedstawiono stanowisko Grupy Ekspertów na temat możliwości stosowania dydrogesteronu w praktyce klinicznej. Przeprowadzono narracyjny przegląd bazy literaturowej, skupiając się na kwestii skuteczności i bezpieczeństwa dydrogesteronu stosowanego w: nieprawidłowych krwawieniach z macicy, bolesnym miesiączkowaniu, zespole napięcia przedmiesiączkowego, wtórnym braku miesiączki, leczeniu poronienia zagrażającego i nawracającego, niepłodności związanej z niewydolnością ciałka żółtego, endometriozie oraz w hormonalnej terapii menopauzalnej.

Zidentyfikowane dowody naukowe potwierdzają, że stosowanie dydrogesteronu w wielu sytuacjach klinicznych może być korzystne, a profil bezpieczeństwa leku jest bardzo dobry. Szerokie wykorzystanie dydrogesteronu w praktyce ginekologiczno-położniczej niewątpliwie jest zasadne, choć niezbędne są dalsze badania randomizowane, które bezsprzecznie potwierdzą skuteczność leku we wszystkich wskazaniach.

Mapa korzyści ze stosowania etorykoksybu

2024-03-20T12:56:56+01:00

Ból zapalny jest konsekwencją obronnej reakcji organizmu na infekcje, uszkodzenie tkanek lub proces autoimmunologiczny. Do bólu ostrego, w którym występuje komponent zapalny, zaliczamy liczne dolegliwości bólowe, z którymi pacjent zgłasza się do lekarza. Kluczowym elementem leczenia bólu zapalnego jest właściwy dobór leków. W bólu zapalnym preferowane są oczywiście niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), jednak warto pamiętać, że w tej grupie nie istnieje efekt klasy, co w praktyce oznacza, że, wybierając określony lek, musimy znać jego profil farmakokinetyczno-farmakodynamiczny. Jednym z leków, który charakteryzuje się wysoką skutecznością w leczeniu bólu zapalnego, jest etorykoksyb. W pracy omówiono aktualne wskazania i profil bezpieczeństwa etorykoksybu w praktyce klinicznej.

6 faktów, według których warto stosować siarczan chondroityny w dawce 800 mg

2024-03-13T15:59:02+01:00

Pacjenci z chorobą zwyrodnieniową stawów cierpią z powodu przewlekłego bólu, ograniczenia ruchomości stawów, pogorszenia jakości życia w sensie medycznym i społecznym. Celem różnych form spersonalizowanego leczenia jest poprawa tych aspektów. Siarczan chondroityny w postaci leku, zastosowany we wczesnym okresie choroby, hamuje jej postęp, a niekiedy nawet regeneruje uszkodzone tkanki.

5 powodów, dla których warto stosować ezetymib

2024-03-13T16:00:10+01:00

Podwyższone stężenie cholesterolu jest jednym z głównych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego. Jego obniżenie wpływa natomiast na poprawę w zakresie ryzyka sercowo-naczyniowego. Dlatego trzeba je skutecznie leczyć. Podstawowym lekiem w terapii dyslipidemii są statyny. U wielu pacjentów, szczególnie tych nieosiągających docelowego stężenia cholesterolu LDL na leczeniu tylko statyną, należy dołączyć do terapii ezetymib. To bardzo dobre rozwiązanie, gdyż ezetymib w połączeniu z silnie działającą statyną ma bardzo dużą skuteczność hipolipemizującą. Ponadto ezetymib jest też dobrym rozwiązaniem u osób nietolerujących statyn czy niezgadzających się na ich przyjmowanie.

12 profili klinicznych pacjentów, u których warto rozważyć zastosowanie kandesartanu

2024-03-13T16:01:08+01:00

Zgodnie z aktualnymi polskimi i europejskimi wytycznymi antagoniści receptora AT1 dla angiotensyny II należą do głównych grup leków stosowanych w terapii nadciśnienia tętniczego. Wiele badań wykazało, że sartany zmniejszają ryzyko wystąpienia powikłań nadciśnienia tętniczego, wywierają korzystny wpływ na profil metaboliczny, zmiany naczyniowe, funkcję nerek, a dodatkowo są najlepiej tolerowane spośród wszystkich preparatów hipotensyjnych. W artykule przedstawiono przykłady zastosowania kandesartanu w terapii nadciśnienia tętniczego, zwracając szczególną uwagę na jego skuteczność hipotensyjną, bezpieczeństwo stosowania u pacjentów w wieku podeszłym, korzystny wpływ na niewydolność serca, bóle migrenowe głowy czy przerost lewej komory.

Jak i kiedy stosować omeprazol?

2024-03-20T12:53:50+01:00

Omeprazol był pierwszym wprowadzonym do terapii inhibitorem pompy protonowej. Lek jest powszechnie stosowany w schorzeniach przewodu pokarmowego związanych z wydzielaniem kwasu solnego. Mechanizm działania omeprazolu opiera się na zahamowaniu końcowej fazy produkcji kwasu solnego. Efekt podania omeprazolu występuje szybko, w ciągu godziny, a blokowanie sekrecji kwasu solnego utrzymuje się przez blisko 72 h. Ze względu na skuteczność, proste dawkowanie i długotrwały efekt leczniczy omeprazol zyskał znaczącą przewagę nad antagonistami receptora H₂ (famotydyna, ranitydyna). Zalecany jest m.in. w terapii GERD, chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, powikłaniach po stosowaniu NLPZ i chorobie Zollingera-Elisona. Lek jest bezpieczny, może być stosowany od 1. r.ż., także u kobiet w ciąży i matek karmiących, nie wymaga zmiany dawkowania u seniorów. W artykule omówiono szczegółowo zasady dawkowania i zalety omeprazolu.

8 powodów, dla których warto zastosować esomeprazol

2024-03-13T16:03:10+01:00

Ponad dwie dekady stosowania inhibitorów pompy protonowej w leczeniu chorób kwasozależnych z jednej strony zapewniły sukces terapeutyczny, z drugiej zaś pokazują nadal niewystarczającą ich skuteczność. Wprowadzenie na rynek farmaceutyczny esomeprazolu spowodowało zwiększenie odsetka skutecznego leczenia przy zachowaniu dobrego profilu bezpieczeństwa pacjenta w porównaniu z innymi lekami z tej grupy.

Kiedy wybieram nystatynę w zawiesinie – u jakich pacjentów i w jakich sytuacjach klinicznych warto po nią sięgnąć?

2024-03-20T12:54:45+01:00

Nystatyna jest skutecznym lekiem przeciwgrzybiczym dostępnym zwykle w postaci zawiesiny, stosowanym w leczeniu zakażeń powierzchniowych wywołanych przez drożdżaki z rodzaju Candida: kandydozy skóry i błon śluzowych, w tym pleśniawek, pieluszkowego zapalenia skóry, kandydozy przełyku i drożdżycy pochwy. Badania kliniczne potwierdziły, że nystatyna przynosi rzeczywiste korzyści przewyższające placebo, a jej skuteczność zwiększa się wraz z dawką i długością terapii. W artykule omówiono, w jakich sytuacjach klinicznych warto stosować nystatynę w postaci zawiesiny, korzyści z terapii i możliwe działania niepożądane. Do najważniejszych zalet nystatyny należą: bezpieczeństwo stosowania ze względu na minimalne wchłanianie ogólnoustrojowe i działanie poprzez ergosterol nieobecny w komórkach ssaków, szeroki zakres aktywności przeciw drożdżakom, a także niskie ryzyko rozwoju oporności, co zapewnia skuteczność przy długotrwałym i wielokrotnym stosowaniu. Bezpieczeństwo terapii sprawia, że nystatyna jest lekiem pierwszego wyboru w nieinwazyjnych zakażeniach drożdżakowych dla pacjentów szczególnie wrażliwych, niemowląt, osób starszych, pacjentów w trakcie chemio- lub radioterapii, kobiet w ciąży i karmiących piersią.

Klarytromycyna w leczeniu zakażeń górnych dróg oddechowych

2024-03-20T12:55:25+01:00

Klarytromycyna jest lekiem numer jeden we wszystkich przypadkach nietolerancji β-laktamów w terapii zakażeń dróg oddechowych, zwłaszcza w natychmiastowej alergii na amoksycylinę lub nienatychmiastowej na wszystkie β-laktamy, a także w innych formach nietolerancji. Ze względu na swą farmakokinetykę i farmakodynamikę może skutecznie zastąpić β-laktamy. W sytuacji wrażliwości na makrolidy klarytromycyna jest skutecznym eradykatorem paciorkowca ropotwórczego w anginie oraz pneumokoka i pałeczki hemofilnej w przypadkach ostrego zapalenia ucha środkowego i bakteryjnego zapalenia nosa i zatok, a także pozaszpitalnego zapalenia płuc. W przypadkach niejasnej etiologii pozaszpitalnego zapalenia płuc (typowej i/lub atypowej) jest cennym uzupełnieniem i wzmocnieniem β-laktamów w tzw. terapii kombinowanej.

Dzielny pacjent w gabinecie pediatry – profilaktyka i terapia grypy

2024-03-18T10:47:35+01:00

Strategia walki z grypą opiera się z jednej strony na prewencji zakażenia bazującej na programie szczepień, z drugiej na wczesnym rozpoznaniu zakażenia i wdrożeniu terapii. Trzecią zyskującą na znaczeniu opcją pozostaje prewencyjnie włączenie oseltamiwiru po styczności z zakażonym chorym. Ze względu na mniejszą skuteczność szczepień możliwość zastosowania oseltamiwiru jest szczególnie istotna w przypadku niemowląt i małych dzieci.

Korzyści z zastosowania pranobeksu inozyny

2024-03-20T12:56:08+01:00

Wzrost zainteresowania potencjałem terapeutycznym pranobeksu inozyny (IP) jest pochodną zapotrzebowania na nowe leki przeciwwirusowe, wywołanego przez pandemię COVID-19. Dowiedziono, że IP hamuje replikację wielu wirusów oraz wywiera działanie immunomodulujące na organizm gospodarza. IP wpływa na humoralne i komórkowe aspekty reakcji immunologicznej. Duże znaczenie w praktyce ogólnej/lekarza rodzinnego ma potencjał IP w profilaktyce i leczeniu ostrych zakażeń górnych dróg oddechowych, gdzie rekomenduje się etiologiczne ukierunkowanie postępowania terapeutycznego. Badania wskazują także na korzyści kliniczne z zastosowania IP w leczeniu zakażeń wirusami opryszczki zwykłej, w tym obniżenie przez IP częstości nawrotów zakażenia. Obecne ustalenia dotyczące ewentualnego wpływu IP na przebieg zakażenia COVID-19 nie są konkluzywne i wymagają dalszych badań klinicznych. Należy podkreślić, że wartościowy efekt zastosowania IP w leczeniu zakażeń wirusowych może polegać na wczesnej interwencji immunomodulującej, korygującej immunosupresję i limfopenię związaną z zakażeniem wirusowym, co może wpływać na jego przebieg.

Bromek ipratropium w leczeniu kaszlu – nowe spojrzenie

2024-03-18T10:46:35+01:00

Kaszel ostry jest bardzo częstą dolegliwością, wywołaną najczęściej przez infekcje górnych dróg oddechowych. W większości przypadków ma charakter samoograniczający się, czasem jednak wymaga zastosowania leków. Z kolei kaszel przewlekły może być objawem wielu różnych chorób, a jego leczenie opiera się zazwyczaj na leczeniu przyczynowym. Wśród leków zmniejszających kaszel, poza lekami przeciwkaszlowymi i mukoaktywnymi, znajduje się bromek ipratropium. Jest on zalecany w postaci wziewnej w łagodzeniu kaszlu ostrego związanego zarówno z ostrymi infekcjami górnych, jak i dolnych dróg oddechowych, w kaszlu poinfekcyjnym oraz w kaszlu przewlekłym związanym z przewlekłym zapaleniem oskrzeli lub przewlekłą obturacyjną chorobą płuc. Dodatkowo bromek ipratropium w postaci aerozolu donosowego może być pomocny w leczeniu kaszlu przewlekłego związanego z przewlekłym niealergicznym nieżytem nosa, zwłaszcza naczynioruchowym.

Meloksykam vs diklofenak w reumatologii

2024-03-20T12:48:48+01:00

Niesteroidowe leki przeciwzapalne stosowane w chorobach reumatycznych mają zmniejszać nasilenie bólu i reakcji zapalnej. Pacjent powinien je przyjmować przewlekle, dlatego wybrany preparat powinien charakteryzować się nie tylko skutecznością, ale także bezpieczeństwem. Obecnie w praktyce stosowane są preparaty nieselektywne i preferencyjne inhibitory COX-2. W pracy na przykładzie diklofenaku (lek nieselektywny) i meloksykamu (inhibitor COX-2) porównano skuteczność przeciwzapalną i przeciwbólową obu grup.

Naproksen w tabletkach musujących – wpływ parametrów farmakokinetycznych na farmakodynamikę

2024-03-20T12:50:01+01:00

Wybór leku i jego postaci stanowi decydujący etap poprzedzający skuteczną terapię. Farmakokinetyka leku jest tak samo ważna jak jego farmakodynamika. Nowoczesne technologie postaci leku pozwalają na manipulację parametrami farmakokinetycznymi na etapie wchłaniania, co ma praktyczne przełożenie na efektywność leczenia przeciwbólowego. Naproksen w tabletkach musujących może być dobrą opcją dla pacjentów wymagających szybszej ulgi w dolegliwościach bólowych czy obarczonych dużym ryzykiem krwawienia z przewodu pokarmowego.

Dlaczego warto stosować rozuwastatynę i ezetymib w jednej tabletce?

2024-03-18T10:55:29+01:00

Leczenie statyną i ezetymibem stanowi trzon terapii hipercholesterolemii. Połączenie statyny z ezetymibem pozwala na obniżenie cholesterolu LDL o 65% od wartości wyjściowej. Niestety m.in. z powodu braku stosowania się do zaleceń i częstego pomijania przyjmowania leków nadal duża grupa pacjentów nie osiąga celów terapii hipolipemizującej. Dlatego też uproszczenie schematu leczenia i połączenie statyny i ezetymibu w jedną tabletkę może być kluczem do sukcesu w obniżeniu stężenia cholesterolu LDL, a co więcej – w obniżeniu ryzyka sercowo-naczyniowego pacjentów.

Inhibitory DPP-4 – fakty i mity

2024-03-20T12:52:45+01:00

Inhibitory dipeptydylopeptydazy 4 (DPP-4, dipeptidyl peptidase-4), zwane gliptynami, należą do doustnych leków przeciwhiperglikemicznych, wymienianych w algorytmie leczenia cukrzycy typu 2 (T2DM, type 2 diabetes mellitus). Działają w oparciu o mechanizm inkretynowy i powodują szybkie i całkowite hamowanie enzymu DPP-4, przez co przyczyniają się do wzrostu stężenia endogennych inkretyn – glukagonopodobnego peptydu 1 oraz żołądkowego peptydu hamującego, a to w efekcie zwiększa wydzielanie insuliny, a zmniejsza glukagonu. Według aktualnych zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego dzięki bezpieczeństwu i dobrej tolerancji inhibitory DPP-4 stanowią wsparcie terapii T2DM na etapie jej intensyfikacji lub też w monoterapii w przypadku przeciwwskazań do stosowania innych grup leków przeciwhiperglikemicznych. W Polsce szeroko dostępne substancje z tej grupy to sitagliptyna i wildagliptyna. Wprowadzenie preparatów generycznych gliptyn oraz korzystne warunki refundacyjne umożliwiły szerszy dostęp do tej grupy leków.

Febuksostat – skuteczna i bezpieczna alternatywa leczenia dny moczanowej. Punkty widzenia kardiologa, reumatologa i nefrologa

2024-03-18T10:57:40+01:00

Febuksostat to silny inhibitor oksydazy ksantynowej stosowany w leczeniu przewlekłej hiperurykemii z odkładaniem się złogów moczanowych. Stanowi bardzo ważną alternatywę ze względu na bezpieczeństwo stosowania u pacjentów z chorobami przewlekłymi oraz wyższą skuteczność terapeutyczną od allopurynolu.

Skuteczne leczenie bólu i gorączki u dzieci – opisy przypadków

2024-03-20T12:50:59+01:00

Ból i gorączka to najczęstsze powody zgłaszania się rodziców z dziećmi do pediatry. Gorączka to nienormalny wzrost temperatury ciała występujący jako część specyficznej odpowiedzi biologicznej na chorobę. Ból i gorączkę leczymy u wszystkich dzieci, u których prawidłowo je zidentyfikowaliśmy i zinterpretowaliśmy, a nasze działanie ma przede wszystkim zmniejszyć dyskomfort i niepokój u pacjenta. Podstawowymi lekami w leczeniu bólu i łagodzeniu gorączki są paracetamol i ibuprofen (jako niesteroidowy lek przeciwzapalny), a ich skuteczność została potwierdzona w wielu badaniach klinicznych. W przypadku, gdy monoterapia w optymalnych dawkach nie powoduje skutecznego zmniejszenia bólu i gorączki, warto zastosować leczenie skojarzone (ibuprofen + paracetamol w jednym preparacie).

Wczesne stosowanie progesteronu w prewencji wybranych powikłań położniczych

2024-03-20T12:51:51+01:00

Forma dopochwowa progesteronu zmniejsza ryzyko poronień u kobiet, które doświadczyły podobnych powikłań. Najlepsze wyniki można uzyskać dzięki zastosowaniu jej w pierwszym trymestrze ciąży. Bardzo obiecujące wyniki otrzymano także w prewencji stanu przedrzucawkowego.

Wykorzystanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych w przewlekłych chorobach układu ruchu. Etorykoksyb – jeden lek, wiele możliwości

2024-03-18T10:53:15+01:00

Ból stanowi najważniejszy objaw kliniczny przewlekłych chorób układu ruchu. Podstawowe znaczenie w diagnostyce i terapii ma odróżnienie bólu zapalnego od niezapalnego. Ważną rolę w farmakoterapii choroby zwyrodnieniowej i przewlekłych zapaleń stawów odgrywają niesteroidowe leki przeciwzapalne, zwłaszcza inhibitory cyklooksygenazy 2 (koksyby), w tym etorykoksyb. Etorykoksyb został zarejestrowany w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów, reumatoidalnego zapalenia stawów i dny moczanowej. Mechanizm działania, farmakokinetyka i szeroka rozpiętość dawek umożliwiają indywidualizację terapii oraz zastosowanie etorykoksybu w różnych grupach pacjentów.

Bupropion jako lek pierwszego wyboru w monoterapii oraz uzupełnienie terapii nieprzynoszących remisji całkowitych – z perspektywy psychiatry praktyka

2024-03-18T10:51:11+01:00

W pracy zaprezentowano opisy przypadków zastosowania bupropionu w leczeniu zaburzeń depresyjnych przebiegających w skomplikowany sposób. W pierwszym przypadku była ona powiązana z wieloletnią chorobą afektywną dwubiegunową z cechami sezonowości, w drugim zaś miała charakter nawracający i była związana z przejściem na emeryturę. W obu przypadkach zastosowanie bupropionu było bezpieczne i skuteczne.