Programy redukcji szkód w leczeniu uzależnień Artykuł przeglądowy
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Abstrakt
Ograniczona skuteczność farmakoterapii uzależnień zachęca do wprowadzania tzw. programów redukcji szkód. Pozwalają one znacząco zmniejszyć szkody zdrowotne, społeczne i ekonomiczne osób uzależnionych i ich rodzin. Najprostszą formą programu redukcji szkód jest terapia substytucyjna. Można w tym celu wykorzystywać tę samą substancję psychoaktywną (np. nikotynę w plastrach) lub podawać inną (np. metadon vs morfina). Programy redukcji szkód są typowo krytykowane za to, że rzekomo przedłużają okres uzależnienia. Jednak doświadczenia z wielu krajów pokazują, iż skutecznie przyczyniają się one do wyjścia z uzależnienia. Biorąc pod uwagę to, że palenie tytoniu jest główną modyfikowalną przyczyną chorób, a jednocześnie, że brakuje odpowiednio skutecznych metod terapii tego uzależnienia, wykorzystanie właśnie programów redukcji szkód – opartych na tzw. nowatorskich wyrobach tytoniowych – wydaje się najwłaściwszym wyborem. Precedensowe rejestracje kolejnych produktów o zmodyfikowanym ryzyku szkód w USA tworzą warunki, by w sposób pragmatyczny zastępować wyroby tytoniowe, w których dochodzi do palenia tytoniu – innymi, bezdymnymi, a zarazem mniej szkodliwymi.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Copyright: © Medical Education sp. z o.o. License allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
Address reprint requests to: Medical Education, Marcin Kuźma (marcin.kuzma@mededu.pl)
Bibliografia
2. Beirness DJ, Notarandrea R, Jesseman R et al. Reducing the Harm of “Harm Reduction”. Clinical Pharmacology & Therapeutics. 2008; 83(4): 523-5.
3. Dworniczak M. Redukcja szkód spowodowanych paleniem tytoniu – czas na działania oddolne. Med Rodz. 2018; 21(3): 292-301.
4. Łoza B, Jahnz-Różyk K, Karkowska D et al. Możliwości realizacji programu redukcji szkód u osób palących tytoń. Stan aktualny i rekomendacje. Neuropsychiatria. 2019; 11(3-4): 41-50.
5. GFN: stosowanie nowatorskich wyrobów tytoniowych znacząco obniża śmiertelność wśród palaczy. ISB Zdrowie. 2019.
6. Sutanto E, Miller C, Smith DM et al. Prevalence, Use Behaviors, and Preferences among Users of Heated Tobacco Products: Findings from the 2018 ITC Japan Survey. Int J Environ Res Public Health. 2019; 16: 4630.
7. Kazubski BM, Durlik J, Balwicki Ł et al. Program zwalczania następstw zdrowotnych używania wyrobów tytoniowych i wyrobów powiązanych w ramach Narodowego Programu Zdrowia. Ankietowe badanie młodzieży. Wrocław 2019.
8. E-papierosy zmniejszają liczbę palaczy na świecie. ISB Zdrowie. 2018.
9. McNeill A, Brose LS, Calder R et al. Evidence review of e-cigarettes and heated tobacco products 2018. A report coomissioned by Public Health England. Public Health England, Londyn 2018.
10. Prokopowicz A. Redukcja szkód związana z przyjmowaniem substancji psychoaktywnych. Med Rodz. 2018; 21(1): 73-9.
11. FDA. FDA permits sale of IQOS Tobacco Heating System through premarket tobacco product application pathway.
12. Peruga A, Fayokun R, Mauer-Stender K et al. Heated tobacco products. A brief. WHO, Kopenhaga 2020.
13. Peruga A, Fayokun R, Mauer-Stender K et al. Electronic nicotine and non-nicotine delivery systems. A brief. WHO, Kopenhaga 2020.
14. Lothane Z. W obronie Paula Schrebera. Neuropsychiatria. Przegląd Kliniczny. 2009; 1(3): 5-14.