Powody, dla których warto stosować trazodon XR/CR Artykuł przeglądowy

##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##

Dostęp przez subskrypcję PDF


Opublikowane: cze 30, 2025
DOI: https://doi.org/10.24292/01.MF.0225.06
Słowa kluczowe:
depresja, trazodon, bezsenność, leczenie przeciwdepresyjne

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

Dominika Dudek
Katedra Psychiatrii, Klinika Psychiatrii Dorosłych, Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum w Krakowie

Abstrakt

Depresja jest jedną z głównych przyczyn niepełnosprawności na świecie, a standardowe leczenie selektywnymi inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny często nie przynosi pełnej poprawy, szczególnie w zakresie bezsenności, anhedonii czy dysfunkcji seksualnych, a niekiedy wręcz nasila te objawy. Trazodon wyróżnia się unikalnym, dawkozależnym mechanizmem działania łączącym antagonizm receptorów 5-HT2A/2C, blokadę receptorów α1, H1 i α2 oraz hamowanie wychwytu serotoniny, co umożliwia jego wszechstronne zastosowanie kliniczne. W niskich dawkach trazodon działa uspokajająco i poprawia jakość snu, a w wyższych ma silne działanie przeciwdepresyjne i przeciwlękowe. Dostępność postaci o kontrolowanym (CR) i przedłużonym (XR) uwalnianiu pozwala na wygodne dawkowanie i zapewnia lepszą tolerancję, co jest istotne w terapii depresji. Trazodon jest szczególnie polecany pacjentom z depresją współwystępującą z bezsennością, ponieważ poprawia architekturę snu bez ryzyka uzależnienia. Ponadto jest korzystny u osób z dysfunkcjami seksualnymi, często wywołanymi przez selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny, gdyż zmniejsza ich nasilenie. Lek może być też stosowany u pacjentów z depresją i zaburzeniami metabolicznymi ze względu na korzystniejszy w porównaniu z innymi antydepresantami profil metaboliczny. Wszystkie te cechy sprawiają, że trazodon XR/CR jest wartościową opcją terapeutyczną w leczeniu depresji, zarówno jako monoterapia, jak i w terapii dwulekowej.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Jak cytować
Dudek, D. (2025). Powody, dla których warto stosować trazodon XR/CR . Medycyna Faktów , 18(2(67), 204-209. https://doi.org/10.24292/01.MF.0225.06
Numer
Tom 18 Nr 2(67) (2025)
Dział
Artykuły

Copyright © by Medical Education. All rights reserved.

Bibliografia

1. Marx W, Penninx BWJH, Solmi M et al. Major depressive disorder. Nat Rev Dis Primers. 2023; 9(1): 44.
2. Marasine NR, Sankhi S, Lamichhane R et al. Use of Antidepressants among Patients Diagnosed with Depression: A Scoping Review. Biomed Res Int. 2021; 2021: 6699028.
3. Jing E, Straw-Wilson K. Sexual Dysfunction in Selective Serotonin Reuptake Inhibitors (SSRIs) and Potential Solutions: A Narrative Literature Review. Ment Health Clin. 2016; 6: 191.
4. Wichniak A, Wierzbicka A, Walecka M et al. Effects of Antidepressants on Sleep. Curr Psychiatry Rep. 2017; 19: 63.
5. Jarema M, Dudek D, Landowski J et al. Trazodon – lek przeciwdepresyjny: mechanizm działania i miejsce w leczeniu depresji. Psychiatria Polska. 2011; 45: 611-25.
6. Stahl SM. Mechanism of action of trazodone: a multifunctional drug. CNS Spectr. 2009; 14(10): 536‑46.
7. Siwek M. Dekalog leczenia depresji. ITEM Publishing, Warszawa 2024: 180.
8. Fagiolini A, Comandini A, Catena Dell’Osso M et al. Rediscovering trazodone for the treatment of major depressive disorder. CNS Drugs. 2012; 26(12): 1033‑49.
9. Mendelson WB. A review of the evidence for the efficacy and safety of trazodone in insomnia. J Clin Psychiatry. 2005; 66(4): 469‑76.
10. Siwek M, Gorostowicz A, Chrobak AA et al. TED – trazodone efficacy in depression: a naturalistic study on the efficacy of trazodone in an extended- release formulation compared to SSRIs in patients with a depressive episode – preliminary report. Brain Sci. 2023; 13: 86.
11. Siwek M, Chrobak A, Krupa AJ et al. TED (Trazodone Effectiveness in Depression): efektywność trazodonu o przedłużonym uwalnianiu u pacjentów z niezadowalającą odpowiedzią na leczenie SSRI. Psychiatr. Pol. 2025; 59(1): 7-24.
12. Cubała W, Landowski J. Spektrum zastosowań klinicznych trazodonu. Psychiatria. 2011; 8: 1-6.
13. Montejo AL, Llorca G, Izquierdo JA et al. Incidence of sexual dysfunction associated with antidepressant agents: a prospective multicenter study of 1022 outpatients. J Clin Psychiatry. 2001; 62(Suppl 3): 10‑21.
14. Serretti A, Chiesa A. Treatment-emergent sexual dysfunction related to antidepressants: a meta-analysis. J Clin Psychopharmacol. 2009; 29(3): 259‑66.
15. Clayton AH, Montejo AL. Major depressive disorder, antidepressants, and sexual dysfunction. J Clin Psychiatry. 2006; 67(Suppl 6): 33‑7.
16. Balon R. Sexual dysfunction associated with antidepressant medications: clinical features and management. Psychiatr Clin North Am. 2007; 30(1): 39‑53.
17. 1Montague DK, Jarow J, Broderick GA et al. American Urological Association guideline on the management of priapism. J Urol. 2003; 170(4 Pt 1): 1318‑24.
18. Butnoriene J, Bunevicius A, Norkus A et al. Depression but not anxiety is associated with metabolic syndrome in primary care based community sample. Psychoneuroendocrinology. 2014; 40: 269-76.
19. Dudek D, Wasik A, Gorostowicz A et al. Otyłość i zaburzenia psychiczne. In: Obesitologia Kliniczna. Olszanecka-Glinianowicz M (ed.). Alfa-medica Press, 2021: 449-76.
20. Fava M. Weight gain and antidepressants. J Clin Psychiatry. 2000; 61(Suppl 11): 37‑41.
21. Serretti A, Mandelli L. Antidepressants and body weight: a comprehensive review and meta-analysis. J Clin Psychiatry. 2010; 71(10): 1259‑72.
22. Dudek D, Cyranka K. Depresja. In: Geriatria. Wybrane zagadnienia. Gąsowski J, Piotrowicz K (eds.). Medycyna Praktyczna, Kraków 2020: 221-36.
23. Fabre LF et al. Trazodone in elderly depressed patients: efficacy and tolerability. J Clin Psychiatry. 1991; 52(9 Suppl): 34‑39.
24. Fabrazzo M et al. Use of trazodone in older adults: a focus on safety and tolerability. Drugs Aging. 2020; 37(3) :163-76.